Internal Family Systems
IFS is ontwikkeld door Richard C. Schwartz, PhD. Hij merkte in de jaren '80 dat zijn cliënten in therapie vaak spraken over verschillende "stemmen" of "kanten" in zichzelf, die soms met elkaar in conflict waren: “Een deel van mij wil dit, maar een ander deel wil dat.”
IFS is een methode die je helpt om je innerlijke wereld en de verschillende kanten in jezelf beter te begrijpen. Het kijkt naar de verschillende delen in jou zoals bijvoorbeeld: een bezorgd deel, een boos deel, of een deel dat perfectionistisch is. Je leert luisteren naar die delen en ontdekt waarom ze er zijn.
Vanuit IFS perspectief hebben alle delen een positieve intentie, zelfs de delen die zich destructief uiten zoals bijvoorbeeld: eetbuien, gokverslaving, overmatig gamen of kooplust. Het doel van deze delen is om je te beschermen tegen dieperliggende, pijnlijke gevoelens, overtuigingen en emoties, zoals o.a. verdriet, waardeloosheid, schaamte, niet goed genoeg voelen.
Het meest opzienbarende aspect van IFS is de ontdekking van het concept van het 'Zelf', dat in iedereen aanwezig is: het is een aangeboren vermogen waarin wijsheid schuilt en waardoor herstel mogelijk is. Wanneer mensen verbinding maken met hun 'Zelf', zijn ze in staat om hun delen met compassie te benaderen en innerlijke conflicten op te lossen. Dit brengt merkbare rust in je innerlijk systeem.
Alle delen welkom!
IFS onderscheidt de volgende delen: delen die je beschermen tegen pijnlijke emoties en gevoelens, en delen die de pijn dragen en bescherming nodig hebben.
Proactieve beschermer: voorkomen (manager)
Managers zijn delen van je die je dagelijks leven managen. Ze streven ernaar je veilig te houden, problemen te voorkomen en je goed te laten functioneren. Dit doen ze proactief via strategieën zoals bijvoorbeeld: plannen, controleren, pleasen, perfectionistisch presteren, hard werken, de innerlijke criticus of voortdurend op zoek gaan naar plezier en vermaak. Hun belangrijkste doel is het voorkomen dat pijnlijke of ongemakkelijke gevoelens uit dieperliggende delen naar boven komen. Soms zijn ze zo sterk aanwezig dat ze je beperken in wat je doet of voelt. Je kunt daardoor gespannen of uitgeput raken.
Reactieve beschermer: verdoven (firefighter)
Firefighters grijpen direct in wanneer pijnlijke emoties naar boven komen door deze te onderdrukken met impulsief of destructief gedrag zoals bijvoorbeeld: overeten, middelengebruik, bingewatchen, kooplust of zelfbeschadiging. Hun doel is het snel dempen van emotionele pijn.
Gekwetste delen : de wond (exiles)
Exiles zijn delen van jezelf die pijnlijke emoties of traumatische ervaringen met zich meedragen. Ze worden vaak "verbannen" naar het onderbewuste omdat hun gevoelens – zoals bijvoorbeeld schaamte, angst, verdriet of eenzaamheid – te overweldigend zijn om mee om te gaan. Andere delen, zoals managers of firefighters, proberen deze exiles te beschermen door controle te houden of afleiding te zoeken. Het doel in IFS-therapie is om met compassie contact te maken met deze exiles en hun pijn te helen.
De innerlijke leider: Zelf
Het Zelf is jouw diepste en meest wijze kern. Zie het als jouw innerlijke leider, die je diep van binnen echt bent.
Het Zelf is altijd aanwezig, ook al voelt het soms alsof het verstopt zit achter gedachten of emoties (je 'delen'). Het Zelf is kalm, nieuwsgierig en zorgzaam en kijkt met zachtheid naar de verschillende delen in jezelf. Sommige delen zijn bang, boos of verdrietig. Andere delen willen controle houden of alles goed doen. Al deze delen willen eigenlijk helpen, maar soms raken ze uit balans. Wat bijzonder is, is dat het Zelf contact kan maken met deze delen, naar ze kan luisteren en kan helpen. Dat is wat in een IFS-sessie plaatsvindt. Als een deel zich gehoord en begrepen voelt door het Zelf, kan het tot rust komen. Vooral de kwetsbare delen, exiles, die pijn of verdriet dragen, kunnen door het Zelf stap voor stap geheeld worden. Dit gebeurt door compassievolle aandacht, begrip en veiligheid te geven.
Als het Zelf weer de leiding krijgt, ontstaat er meer rust, helderheid en balans van binnen. Je leeft dan minder vanuit angst of overleving, en meer vanuit vertrouwen, verbinding en innerlijke kracht.
Ontstaan van IFS
Richard Schwartz, oorspronkelijk systeemtherapeut en onderzoeker, merkte op dat cliënten vaak spraken over verschillende 'delen' in zichzelf, als stemmen in hun innerlijke wereld. Geïnspireerd hierdoor en door zijn kennis van systeemtherapie, ontwikkelde hij het Internal Family Systems (IFS)-model. Hij ontdekte dat deze innerlijke delen als een systeem samenwerkten. Het meest opvallend was dat wanneer cliënten hun delen rust gaven, kwaliteiten zoals zelfvertrouwen en compassie spontaan naar boven kwamen. Schwartz noemde dit het 'Zelf', en in die staat van Zelf wisten mensen intuïtief hoe ze hun innerlijke conflicten konden oplossen.
Ik integreer IFS over het algemeen in de brainspotsessies die ik aanbied.
