Stress & burn-out coaching volgens de CSR-Methode
Voor de stress en burn-out coaching, werk ik met de wetenschappelijk onderbouwde visie en methode van het CSR-centrum. Het uitgangspunt hierbij is dat door langdurige overbelasting in combinatie met te weinig rust en herstel de energiebalans lichamelijk uit evenwicht raakt.
Op zich is stress gezond en geeft het ons de energie om een prestatie te kunnen leveren. Maar langdurige en chronische stress is niet gezond. Door te veel stress functioneert je stresssysteem niet meer zoals het hoort. Dat beïnvloedt niet alleen hoe je omgaat met stress, het heeft ook effect op je lichaam en brein. Het begint met veranderingen in groepen zenuwcellen in je brein, je hormoonhuishouding en je immuunsysteem, waardoor er psychisch en fysiek van alles misgaat. In die situatie kom je er vaak alleen niet meer uit en heb je goede hulp nodig.
CSR staat voor Chronische Stress Reversal, het terugdraaien en herstellen van de [ziekmakende] effecten van chronische stress.
Wanneer ben je burn-out?
Burn-out ben je niet ineens, maar dat kun je wel zo ervaren. Er gaat altijd een periode van behoorlijke overbelasting aan vooraf. Dat kan zowel mentale als fysieke overbelasting zijn. Die aanloopperiode kan soms wel jaren duren. Er zijn veel oorzaken waardoor je overbelast kan raken. Meestal spelen meerdere oorzaken tegelijk een rol en vaak staat er 'te veel' voor. Denk aan: werken, zorgen maken, eenzaamheid, gebrek aan sociale steun, gebrek aan waardering, fanatiek sporten, een ongezonde leefstijl. Zelfs leuke dingen (een avondje stappen met vrienden) kunnen voor te veel stress in je lijf zorgen. De ene stressklacht lokt weer de andere uit, waardoor je in een vicieuze cirkel van chronische stress terecht kunt komen.
Door welke oorzaken dan ook: door te weinig herstel en te veel inspanningen pleeg je roofbouw. Dan boet je in aan veerkracht, nemen vervolgens de stressklachten toe en veranderen op den duur (regel)functies in je brein en je lichaam. De effecten hiervan voel je op alle fronten. Zowel fysiek, emotioneel als cognitief.
Om stressklachten tegen te gaan, heb je misschien al maatregelen genomen. Veel mensen gaan dan praten met een psycholoog, meer sporten of gezonder eten. Dat kan de veerkracht van je lichaam bevorderen. Maar als ondertussen de overbelasting door blijft gaan en je te weinig ruimte hebt voor herstel, dan gaat de roofbouw op je lichaam toch door. Net zo lang, totdat je op een zeker moment niet meer kunt.
Kenmerken van een burn-out
Een belangrijk kenmerk van een burn-out is dat rust nemen niet meer helpt. Je blijft je gespannen en uitgeput voelen. En als het na een tijdje beter gaat, merk je dat je klachten snel weer terugkomen als je te veel doet. Het duurt maanden voordat je weer reserves hebt opgebouwd en je klachten echt verdwijnen.
Er zit behoorlijk wat variatie in de klachten die bij een burn-out horen. Ervaring van het CSR-centrum leert dat de volgende klachten meestal voorkomen:
- Vermoeidheid die niet overgaat en die snel terugkomt bij lichte mentale of fysieke inspanning.
- Moeite met nadenken en concentreren.
- Geheugenproblemen.
- Allerlei psychische problemen zoals: snel over je toeren en emotioneel, sombere stemming, angstig, snel overprikkeld door geluid, licht etc.
- Lichamelijke problemen zoals een verstoorde slaap, gespannen spieren, niet kunnen ontspannen, moeite om tot rust te komen na een activiteit, hoofdpijn, duizeligheid, buikpijn, hoge bloeddruk, te snelle ademhaling, hartkloppingen, vaker en langduriger infecties/ontstekingen etc.
- Het is niet mogelijk om te functioneren zoals je gewend was, thuis, op je werk, of maatschappelijk.
Wanneer er sprake is van bijvoorbeeld trauma, angst, of onderdrukte emoties, dan is de CSR-methode geen oplossing.
De coaching
Om burn-out te genezen is chronisch stress reversal (CSR) nodig. Met andere woorden: de negatieve effecten van overbelasting moeten worden gekeerd. Eerst fysiek en dan mentaal.
Bij aanvang van de coaching vul je de CSR-vragenlijst in. Deze vragenlijst brengt uitgebreid in kaart wat er aan de hand is en geeft een indicatie van de ernst van de klachten. Jouw verhaal horen is voor mij heel belangrijk om een goed beeld te krijgen hoe je in je huidige situatie terecht bent gekomen. In het eerste gesprek besteed ik daar veel aandacht aan.
Je antwoorden op de vragenlijst en het intakegesprek zijn de basis voor een begeleidingsplan. Het is altijd maatwerk en afhankelijk van je voorgeschiedenis en wat je nog wel en niet kunt. We gaan uit van 5 tot 10 sessies, afhankelijk van jouw behoefte en de ernst van de klachten.
De eerste stap is het stopzetten van de roofbouw, waardoor de lichamelijke en psychische klachten kunnen afnemen. In deze fase richten we ons op de start van het herstel door weer te leren ontspannen en bij te tanken.
Inzicht in hoe het komt dat het lichaam zo ontregeld raakt en welke invloed dat heeft op je brein, wordt gedurende de coaching duidelijk uitgelegd. Dat maakt dat je gaat begrijpen hoe de lichamelijke en psychische klachten zijn ontstaan. En nog belangrijker, hoe je in de toekomst de signalen van het lichaam en je brein gaat herkennen, zodat je jezelf in balans kunt houden.
Tijdens de coaching maak ik gebruik van oefeningen en opdrachten die aansluiten bij jouw situatie. Vaak is verandering van gedrag nodig, je zelfmanagement, waar de coaching zich ook op richt.
De laatste fase gaat om verdere opbouw van je conditie, meer taken oppakken, je zelfmanagement verder verbeteren en re-integreren.
